«Μα και οι άντρες καταπιέζονται από την κοινωνία» είναι ένα μοτίβο που επανέρχεται ξανά και ξανά στις φεμινιστικές συζητήσεις. Δεδομένου ότι ο φεμινισμός ήδη αναγνωρίζει πως οι άντρες καταπιέζονται από τους έμφυλους ρόλους, η παρατήρηση αυτή ως αντεπιχείρημα στον φεμινισμό ακολουθεί την εξής λογική: αφού και οι άντρες καταπιέζονται από την κοινωνία, γιατί χρειαζόμαστε φεμινισμό? Γιατί οι φεμινίστριες παραπονιούνται ότι οι γυναίκες καταπιέζονται εφόσον και οι άντρες καταπιέζονται εξίσου αν όχι περισσότερο? Η  σύντομη απάντηση είναι η εξής: οι άντρες περιορίζονται από τους έμφυλους ρόλους. Ο ρόλος όμως που υποχρεωτικά και με τη βία τους ανατίθεται είναι εξαρχής κατασκευασμένος ως ανώτερος από αυτός των γυναικών. Με λίγα λόγια το φύλο δεν είναι απλά ρόλοι, είναι ιεραρχημένοι ρόλοι.

Για να το θέσω αλλιώς, όχι, δεν υπάρχει σεξισμός εναντίον των αντρών. Ο σεξισμός, και άλλοι –ισμοί όπως ο ρατσισμός, υπονοεί ένα σύστημα βασισμένο σε ιεραρχίες. Ο ρατσισμός δεν σημαίνει απλά ότι οι λευκοί κάνουν αυτές τις δουλειές και ο μαύροι κάποιες άλλες, ή οι λευκοί μένουν σε αυτές τις γειτονίες και οι μαύροι σε ξεχωριστές. Σημαίνει ότι η μία από τις δύο «φυλές» έχει καλύτερες δουλειές, μένει σε καλύτερες γειτονίες και γενικότερα ευνοείται συστηματικά εις βάρος της άλλης. Το ίδιο συμβαίνει και με τον σεξισμό. Το ένα φύλο ευνοείται συστηματικά σε σχέση με το άλλο γιατί κατασκευάζεται κοινωνικά ως ανώτερο.

Για να κατασκευαστεί όμως ως ανώτερο πρέπει να διαφοροποιηθεί από το άλλο στη βάση κάποιων χαρακτηριστικών που θα θεωρούνται «αρρενωπά» και τα οποία εκλαμβάνονται ως αντιθετικά ως προς κάποια υποτιθέμενα «θηλυκά» χαρακτηριστικά. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άντρες δεν επιτρέπεται πχ να κλαίνε. Γιατί η επίδειξη συναισθημάτων θεωρείται αδυναμία και η αδυναμία είναι για τις γυναίκες. Ναι, καταλαβαίνω ότι θα ήθελες κι εσύ να μπορείς να κλαις και να εκφράζεις τα συναισθήματά σου δημόσια. Σκέψου όμως πως αυτό δεν έρχεται χωρίς κόστος ούτε για τις ίδιες τις γυναίκες, οι οποίες θεωρείται μεν αποδεκτό να το κάνουν, με τίμημα όμως την αντίληψη ότι είναι πολύ συναισθηματικές για να αναλάβουν την ηγεσία ή να τις πάρεις στα σοβαρά. Η συγκράτηση των συναισθημάτων που διδάσκεται στους άνδρες από την αρχή της ζωής τους έρχεται με κάποια προνόμια.

«Μα οι άντρες πηγαίνουν στρατό». Δεν αντιλέγω πως ο στρατός και ο πόλεμος είναι κάτι που πολλοί –αν όχι οι περισσότεροι- άντρες θα ήθελαν να αποφύγουν. Αλλά για να έχεις σεξισμό θα πρέπει να καταπιέζεσαι από το άλλο φύλο. Την ανδρική στρατιωτική θητεία όμως δεν την όρισαν οι οι γυναίκες αλλά η πολιτική ηγεσία των ανδρών που εδώ και αιώνες αποφάσιζε πως είναι οι άντρες που θα πηγαίνουν  στο στρατό . Απλά συνέφερε περισσότερο την κοινωνία οι άντρες να πολεμούν ενώ οι γυναίκες να φροντίζουν για την αναπαραγωγή αυτών ακριβώς των πολεμιστών. Επιπλέον, ο ρόλος του πολεμιστή θεωρείται ανώτερος από αυτός της μητέρας, υμνείται με έπη και τελετές, συνοδεύεται με τιμές, συχνά μισθό και παλιότερα λάφυρα, ενώ εμάς η μητρότητα συνοδεύεται από μια κάρτα τη μέρα της Μητέρας και την αντίληψη ότι από τη στιγμή που θα γεννήσουμε θα πρέπει να θυσιαζόμαστε για πάντα για τα παιδιά μας. Αν ακόμα έχετε αμφιβολία ότι ο ρόλος του πολεμιστή είναι προνόμιο παρά καταπίεση, αναλογιστείτε ότι σε πολλά συστήματα, όπως αυτό της αριστοκρατίας ή αυτό των Ινδικών καστών, είναι οι ανώτερες τάξεις που προορίζονται για πολεμιστές. Σίγουρα δεν μπορείς να ισχυρισθείς ότι η Αριστοκρατία καταπίεζε τους αριστοκράτες.

Η ίδια λογική εξηγεί και όλα αυτά τα σημεία της πατριαρχίας που κακοφαίνονται στους άντρες. Ναι, είναι η γυναίκα που κατά πάσα πιθανότητα θα πάρει την επιμέλεια των παιδιών γιατί είναι η γυναίκα που έχει κατασκευαστεί ως μητέρα «από τη φύση της». Δεν περίμενες να προσπαθεί η κοινωνία να μας πείσει πως γυναίκες είναι προορισμένες για την φροντίδα των παιδιών χωρίς καμία ανταμοιβή και ξαφνικά να θεωρεί κι εσένα εξίσου ικανό γι αυτή, ε? Ναι, είναι γυναίκες που ζητάνε στις αγγελίες ως baby sitters, σερβιτόρες και καθαρίστριες γιατί αυτές οι ασχολίες έχουν συνδεθεί με την οικιακή εργασία η οποία επιβλήθηκε στις γυναίκες ως η κατεξοχήν αρμοδιότητά τους. Μην παραπονιέσαι τώρα που προσλαμβάνουν γι αυτές τις θέσεις γυναίκες –και μάλιστα όμορφες γυναίκες- τη στιγμή που όλες οι υπόλοιπες θέσεις θεωρούνται by default ανδρικές.

Και στο φινάλε, σκέψου πως όσο και να προσπαθούν οι γυναίκες να συμμορφωθούν στο δικό τους ρόλο, δε θα είναι ποτέ αρκετές, πάντα θα γελοιοποιούνται γι αυτήν ακριβώς τη συμμόρφωση με το εκάστοτε ρόλο, με αποτέλεσμα να είναι είτε τσούλες είτε αγάμητες, είτε εγωίστριες καριερίστριες είτε ασήμαντες νοικοκυρές, είτε αυταρχικές είτε αδύναμες γυναικούλες. We just can’t win γιατί όπως και να μας λέει η πατριαρχία να είμαστε ταυτόχρονα μας υποτιμάει γι αυτό. Αντίθετα σκέψου  όταν ο άνδρας συμμορφώνεται στο στερεότυπο του macho είναι οι γυναίκες που την πληρώνουν με την έμφυλη βία και τους βιασμούς. Και όταν ένας άντρας γελοιοποιείται γιατί δεν είναι macho και σκληρός, δεν τιμωρείται επειδή είναι άντρας αλλά επειδή δεν είναι αρκετά άντρας. Αυτό δεν είναι σεξισμός.

Η πατριαρχία προσπαθεί να χωρέσει και τα δύο φύλα σε κουτάκια, επομένως κατά μία έννοια και τα δύο φύλα καταπιέζονται από αυτή. Τα κουτάκια αυτά όμως δεν είναι ίσα γιατί η πατριαρχία ταυτόχρονα είναι ένα σύστημα παραγωγής ιεραρχιών και  προνομίων όπου το ένα φύλο γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από το άλλο. Ο φεμινισμός φυσικά αγωνίζεται για την απελευθέρωση και των δύο φύλων από τα πατριαρχικά στερεότυπα και τους έμφυλους ρόλους. Ταυτόχρονα δεν προσποιείται ότι η καταπίεση αυτή έρχεται «μία ή άλλη» και αγωνίζεται και για την απελευθέρωση των γυναικών από το πλαίσιο κατωτερότητας που τις θέτει η πατριαρχία. Το γεγονός ότι νιώθεις να καταπιέζεσαι κι εσύ δεν είναι λόγος να ΜΗΝ είσαι φεμινιστής -παρά μόνο αν αρνείσαι να δεις ότι οι γυναίκες καταπιέζονται διπλά.