Στην καρδιά κάθε θεωρίας των δύο άκρων περί «αριστερών και δεξιών φασιστών» βρίσκεται η παραδοχή πως η υπάρχουσα κατάσταση, το status quo, είναι μια επιθυμητή ισορροπία ανάμεσα στα δύο εξισου ανεπιθύμητα άκρα την οποία οφείλουμε να αποδεχτούμε και να διαφυλάξουμε. Και ότι η κατάσταση αυτή τάχα απέχει ίσα από τον φασισμό και από κάποια αριστερή ουτοποία λες και το υπάρχον σύστημα δεν έχει στηριχθεί στο ρατσισμό, τον εθνικισμό, την ταξική και την έμφυλη καταπίεση.

Αυτό που δεν κατανοεί όποιος ενστερνίζεται τη θεωρία των δύο άκρων είναι ότι η υπάρχουσα κατάσταση ούτε επιθυμητή ούτε δίκαιη ούτε υγιής είναι. Κρύβει μέσα της ήδη βία και αδικία. Το ότι την δεχόμαστε ως σημείο μηδέν, ως ουδέτερη, ως αυτό που οφείλουμε με κάθε κόστος να διατηρήσουμε είναι μέρος του προβλήματος. Αυτό είναι σαν να πιστεύεις ότι το επιθυμητό σημείο είναι η λίγη ανισοτητα ανάμεσα στην ισότητα και την ακραία ανισότητα, η λίγη αδικία ανάμεσα στην καθόλου αδικία και την πολλή αδικία. Ότι η επιθυμητή κατάσταση είναι να είσαι άρρωστος ανάμεσα στο να είσαι εντελώς υγιής και το να είσαι νεκρός.

Μην σας ξεγελά, δεν είναι η χρήση βίας που δικαιολογεί τη θεωρία των δύο άκρων. Η θεωρία των δύο άκρων δεν εξισώνει μόνο την τάδε τρομοκρατική οργάνωση με την Χρυσή Αυγή. Εξισώνει πχ διαρκώς και τις φεμινίστριες με τους αντιφεμινιστές (και αυτή θα ήταν μια άκυρη σύγκριση ακόμα και στην περίπτωση των σουφραζετών που όντως χρησιμοποίησαν βία). Γιατί αντιλαμβάνεται την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων ως επιθυμητή και άρα θορυβείται από οτιδήποτε την διαταράζει, είτε παλεύοντας για την δικαιοσύνη είτε κάνοντας την αδικία που ενυπάρχει στο σύστημα ιδιαιτέρως προφανή και ακραία. Για τους ισαποστάκηδες τα δύο αυτά είναι απολύτως ανάλογα ακριβώς γιατί αποδέχονται την υπάρχουσα αδικία και ακριβώς επειδή την αποδέχονται δεν είναι οι αμερόληπτες, αντικειμενικές ηθικές πυξίδες που νομίζουν ότι είναι.

Το ότι η θεωρία των δύο άκρων μόνο ουδέτερη δεν είναι φαίνεται και πολύ εύκολα από τους γελοίους συμψηφισμούς που είναι διατεθειμένοι να κάνουν οι οπαδοί της, πχ την εξίσωση ανάμεσα στο να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα ενός ήδη εδώ και 20 χρόνια κρατούμενου για μεταφορά σε μια φυλακή -αίτημα που συνάδει με τον νόμο που ψηφίστηκε από την ίδια την κυβέρνηση- και την αποφυγή της φυλακής στην οποία έχει καταδικαστεί κρυμμένος πίσω από το προνόμιο να ανήκεις σε μια ελίτ. Στο μυαλό των ισαποστάκηδων όμως ο περιθωριοποιημένος φυλακισμένος που στερείται δικαιωμάτων του είναι ακριβώς το ίδιο με τον κοστουμαρισμένο ευρωβουλευτή που ευνοήθηκε όσο τον έπαιρνε από το υπάρχον σύστημα.

Η διαφορά ανάμεσα σε εμάς και τους ισαποστάκηδες είναι ότι εμείς αναλύουμε κάθε ζήτημα λαμβάνοντας υπόψη τους άξονες της συστημικής εξουσίας, κάτι που οι ισαποστάκηδες τείνουν να παραβλέπουν ακριβώς γιατί θεωρούν ότι η υπάρχουσα κατάσταση δεν επέρχεται ως αποτέλεσμα άσκησης βίας της εξουσίας αλλά ως φυσική και αβίαστη ισορροπία. Και έτσι καταδικάζουν μόνο την βία που δεν προέρχεται απο΄το ίδιο το σύστημα.

Οι οπαδοί της θεωρίας των δύο άκρων θα είναι πάντα πιο κοντά στους φασίστες από ότι στους Αριστερούς ακριβώς επειδή είναι πιο κοντά στην λίγη ακόμα αδικία, ανισότητα και καταπίεση παρά στο να κατανοήσουν και να παραδεχτούν ότι αυτές δεν είναι απαραίτητες και επιθυμητές παρά μόνο από όσους βολεύονται και επωφελούνται.

*****SPOILER ALERT για τη σειρά Bridgerton****

To πρώτο σήριαλ που αποφάσισα να καταβροχθίσω χωρίς τύψεις το 2021 ήταν το πολυσυζητημένο Bridgerton. Όταν λέω πολυσυζητημένο εννοώ πολυσυζητημένο στο newsfeed μου το οποίο αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από σελίδες φεμινιστικού περιεχομένου και ενδιαφέροντος. Όταν μια σειρά ή μια ταινία λοιπόν εμφανίζεται επανειλημμένως στο newsfeed μου είναι εύλογο να θεωρήσω ότι είναι αν όχι φεμινιστική, τουλάχιστον φεμινιστικής ή έστω γυναικείας οπτικής και άρα μπορώ να την παρακολουθήσω χαλαρώνοντας χωρίς να μου ανεβαίνει η πίεση σε κάθε δεύτερη σκηνή. Το μόνο άλλο που χρειαζόταν να ξέρω γι αυτή τη σειρά ήταν πως αποτελεί ένα ρομάντζο εποχής, δηλαδή θα έχει ίντριγκα, έρωτες και βικτωριανά κοστούμια τα οποίο ομολογώ είναι ικανή συνθήκη για να με κάνει να δω κυριολεκτικά οτιδήποτε -αλήθεια, ακόμα να γυριστεί μια zombie apocalypse ταινία όπου τα ζόμπι φορώντας κορσέδες και κρινολίνα θα περιφέρονται στα ερειπωμένα αρχοντικά καταβροχθίζοντας αριστοκράτες;

Προετοιμάστηκα λοιπόν να δω κάτι σε Gossip Girl μόνο με πραγματική βασίλισσα αντί για Queen B και στο πιο woke. Και δεν είναι ότι απογοητεύτηκα ως προς την αισθητική του πράγματος. Είχα όμως από την αρχή την ανησυχητική αίσθηση ότι παρακολουθώ έναν γυναικείο χαρακτήρα μιας άλλης εποχής, μιας εποχής πριν δεχτώ τον φεμινισμό ως Κύριο και Σωτήρα μου, μόνο που ερχόταν σε περιτύλιγμα Γυναικείου Δυνατού Χαρακτήρα. Η πρωταγωνίστρια για παράδειγμα ήθελε διακαώς να παντρευτεί έναν καλό γαμπρό και να κάνει παιδιά αλλά δεν ήταν καμια παραδοσιακιά γυναίκα, ήταν μια δυνατή, καθόλου παθητική ηρωίδα που εξασκούσε την αυτενέργειά της κάνοντας πράγματα να συμβούν αντί να τα περιμένει.

Όλα καλά μέχρι εδώ, τίποτα κακό με μία γυναίκα που έχει ως όνειρο το γάμο και την οικογένεια, ακόμα και αν δολοπλοκεί ή πιέζει λίγο για να τα πετύχει και κάπως έτσι βρίσκεται μετά από κάποια ντράβαρα παντρεμένη με έναν δούκα υπεργκόμενο και μπράβο της. Έλα όμως που ο δούκας ξεκαθάρισε από την αρχή ότι δεν μπορεί να της χαρίσει παιδιά. Οκ, αυτή κατάλαβε ότι υπάρχουν θέματα γονιμότητας, ο άλλος δεν το διασαφήνισε αλλά τελοσπάντων εκείνη το δέχτηκε και ο γάμος βασίστηκε στην παραδοχή ότι δε θα υπήρχαν απογόνοι. Στην πραγματικότητα αυτό που τον εμπόδιζε να γίνει πατέρας ήταν ένας όρκος που πήρε στο νεκροκρέβατο του πατέρα του για να τον εκδικηθεί σταματώντας έτσι το όνομα και τη γραμμή καταγωγής-το οποίο προσωπικά το βρίσκω μια χαρά legit λόγο, το να κάνεις πράγματα απλά out of spite για τους γονείς σου παραμένει άλλωστε ένα διαχρονικό κίνητρο που δίνει δουλειά σε χιλιάδες ψυχολόγους.

Η παρεξήγηση συνεχίστηκε εξαιτίας της έλλειψης σεξουαλικής παιδείας της πρωταγωνίστριας καθώς αυτή δεν καταλάβαινε γιατί εκείνος τραβιόταν στο τέλος κάθε ερωτικής περίπτυξης μέχρι που ψυλλιάστηκε την φάση, ρώτησε μια υπηρέτρια πώς ακριβώς γίνονται τα παιδάκια και επιβεβαίωσε τις υποψίες της. Στην επόμενη σκηνή λοιπόν την βλέπουμε με ψυχρό, αποφασιστικό βλέμμα να καβαλάει τον καυτό Δούκα του οποίου η ηδονή γρήγορα μετατρέπεται σε ανησυχία και σοκ αφότου μάταια ψελλίζει «περίμενε» μπας και καταφέρει να τραβηχτεί, εκείνη όμως δεν τον αφήνει. Η σκηνή λήγει με εκείνη να ξεκαβαλάει έξαλλη σαν να είναι η ίδια το θύμα, κατηγορώντας τον ότι της είπε ψέματα και της στέρησε, αυτό που επιθυμούσε περισσότερο, την μητρότητα, παρόλο που αυτό τέθηκε στο τραπέζι πριν τον γάμο και μάλιστα ως λόγος που προέβαλε ο Δούκας για να μην παντρευτούν καθώς δεν ήθελε να την αφήσει άτεκνη.

Φανταστείτε τώρα αν τα φύλα ήταν ανεστραμμένα. Αν ήταν η γυναίκα εκείνη που δεν ήθελε παιδιά και ήταν ο άντρας που τέλειωνε χωρίς προειδοποίηση μέσα της παρόλο που το γνώριζε, και το έκανε όχι από κάποιο ατύχημα αλλά επίτηδες για να την αφήσει έγκυο. Φανταστείτε επίσης αν ήταν ο άντρας εκείνος που προσπαθούσε να αποδείξει ότι η γυναίκα κάνει λάθος που δε θέλει παιδιά και προσπαθούσε να την πείσει να αλλάξει γνώμη, νιώθοντας κιόλας θιγμένος που του στερεί την ευκαιρία να γίνει πατέρας ακόμα και αν αυτή δεν του έδωσε ποτέ ελπίδες για το αντίθετο. Η σειρά όμως όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τον άντρα σαν θύμα αλλά συνεχίζει την ροή παρουσιάζοντας την Δούκισσα ως την ριγμένη που μάλιστα στο υπόλοιπο της σεζόν επιδίδεται σε μια προσπάθεια να θεραπεύσει τα παιδικά τραύματα του συζύγου της για να του αλλάξει γνώμη, κάτι που περιλαμβάνει την παραβίαση της προσωπικής αλληλογραφίας με τον πατέρα του.

Όλα αυτά είναι πάρα πολύ ενοχλητικά και βαθιά πατριαρχικά, αυτό που με εξοργίζει περισσότερο όμως είναι ότι είναι περιβεβλημένα με έναν μανδύα ψευτοφεμινισμού εξαιτίας του Δυνατού Γυναικείου Χαρακτήρα όπως και της γυναικείας οπτικής της σειράς. Για το πρόβλημα με τους Δυνατούς Γυναικείους Χαρακτήρες γενικά έχω μιλήσει αλλού, η συγκεκριμένη σειρά όμως αυτοπλασάρεται ως woke απλά και μόνο επειδή η πρωταγωνίστρια είναι αρκετά sassy και το cast αρκετά φυλετικά diverse. Στην πραγματικότητα όμως βλέπουμε, όπως και στο Witcher, άλλη μια γυναικα που, ενώ αρχικά έκανε συνειδητά μια επιλογή που θα της στοίχιζε την μητρότητα για να πάρει αυτό που θέλει, πασχίζει στο υπόλοιπο της σειράς να γίνει μητέρα γιατί οι σεναριογράφοι δεν μπορούν να επινοήσουν καλύτερο plot device ή κίνητρο για τις γυναίκες άλλο από το «μητρικό ένστικτο». Και όχι μόνο η δυναμικότητα αποκρύπτει έναν κατά τ’άλλα επίπεδο χαρακτήρα, αλλά μέρος της δυναμικότητας αυτής είναι να στερεί από έναν άντρα τη δική του αυτοδιάθεση στο σώμα και τις αναπαραγωγικές του ικανότητες λες και αυτό την κάνει απλώς κάπως πιο «πικάντικη» και διεκδικητική. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η γυναίκα από πάνω στο σεξ ταυτίζεται με την δυναμικότητα του χαρακτήρα της και την θέση της στη σχέση, λες και ο μόνος τρόπος η γυναίκα να μην είναι παθητική είναι να γίνεται ενεργητική στο κρεβάτι υιοθετώντας (θεωρούμενα ως) αντρικά χαρακτηριστικά.

Και δεν φτάνει που θα έχουμε τους αντιφεμινιστές που -δικαίως αυτή τη φορά- θα μας πρήξουν για την ρομαντικοποίηση της σεξουαλικής βίας από γυναίκα σε άντρα, θα έχουμε και αυτές που θα δουν στην πρωταγωνίστρια μια γυναίκα που διεκδικεί και παίρνει αυτό που θέλει λες και είναι κάτι ανατρεπτικό. Μόνο που όταν αυτό που θέλει το κερδίζει με την γυναικεία της σεξουαλικότητα και την γυναικεία συναισθηματική εργασία που καταβάλει για να «θεραπεύσει» τον άντρα, τότε δεν έχουμε τίποτα ανατρεπτικό. Έχουμε απλά μια ανακύκλωση παμπάλαιων πατριαρχικών κλισέ με μια προοδευτική επίφαση.

Τελοσπάντων, 4/5 αστεράκια επειδη κοστούμια και περούκες.

H αντίληψη ότι οι γενικεύσεις, έτσι γενικά και αόριστα, είναι κακές προέρχεται από μία εσκεμμένη αποφυγή οποιασδήποτε συστημικής ανάλυσης. Προφανώς χωρίς γενικεύσεις δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνιολογία ή γενικά οποιδήποτε επιστήμη. Οι γενικεύσεις είναι απαραίτητες για την ταξινόμηση της πραγματικότητας, την εξαγωγή συμπερασμάτων και την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων.

Το πρόβλημα με τα σεξιστικά στερεότυπα δεν είναι απλά οτι αποτελούν γενικεύσεις. Η απάντηση δηλαδή στο σεξιστικό στερεότυπο ότι οι γυναικες μιλάνε πολύ δεν είναι «όχι όλες». Η απάντηση στην παρατήρηση πως οι μετανάστες κλέβουν δεν είναι «όχι όλοι». Η απάντηση στην κατηγορία πως οι μουσουλμάνοι είναι μισογύνηδες δεν είναι «όχι όλοι». Η απάντηση στο αστείο πως οι Έλληνδες είναι τεμπέληδες δεν είναι «οχι όλοι». Κάτι τέτοιο θα αποτύγχανε να εξετάσει ποιες ακριβώς λειτουργίες εξυπηρετούν αυτά τα στερεότυπα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο συστημικής καταπίεσης των συγκεκριμένων ομάδων.

Το στερεότυπο πως οι γυναικες μιλάνε πολύ χρησιμοποιείται ακριβώς για να φιμώσει μια ομάδα των οποίων η φωνή έχει αφαιρεθεί στη δημόσια σφαίρα επί αιώνες. Η σύνδεση των μεταναστών με την κλοπή χρησιμοποιείται ακριβώς για να κατασκευαστεί ο Άλλος ως απειλητικός και να αυξήσει την καταστολή χωρίς να εξαταστεί καν γιατί κάποιος μπορεί να οδηγηθεί στην εξαθλιωση και από εκεί στην κλοπή. Η απόδοση του μισογυνισμού στους μουσουλμάνους χρησιμοποιείται ακριβώς ως αντιπερισπασμός από τον μισογυνισμο των Δυτικών που έτσι αυτόματα θεωρούνται προοδευτικοί και άρα ανώτεροι. Η απεικόνιση των Ελλήνων και άλλων φτωχών λαών ως τεμπέληδων χρησιμοποιείται ακριβώς για να εκλογικεύσει την οικονιμική καταπίεση των χωρών της περιφέρειας από αυτές του κέντρου εντός ενός παγκοσμιοποιημένου καπιταλιστικού συστήματος.

Ο συντάκτης του ποστ εδώ εντέχνως αγνοεί το συστημικό αυτό συγκείμενο προσποιούμενος οτι ΚΑΘΕ γενίκευση είναι κακή, λες και οι άντρες δεν έχουν όντως τον έλεγχο της δημόσιας σφαίρας, λες και η πατριαρχία δεν τους καλλιεργεί το entitlement και την υποτίμηση των γυναικών που εκλαμβάνονται ως φλύαρες, κουραστικές και χαζές. Δεν μιλάνε όλοι οι άντρες πολύ, ούτε πατρονάρουν όλοι οι άντρες γιατί δεν εσωτερικεύουν όλοι οι άντρες την πατριαρχία στον ίδιο βαθμό. Αλλά είναι γεγονός πως η πατριαρχική εξουσία έρχεται με προνόμια και ένα από αυτά είναι η φωνή τους και η σπουδαιότητά τους να εκλαμβάνεται πιο σοβαρά και έτσι να τους δίνεται περισσότερος χώρος, χρόνος και αυτοπεποίθηση ώστε να ακούγονται περισσότερο. Αυτό δεν είναι απλά μια «γενίκευση», είναι ακριβώς ό τρόπος που λειτουργεί η πατριαρχία και κάθε σύστημα εξουσίας.

Το να αντιμετωπίζεις τις γενικεύσεις αποκομμένες από το πλέγμα εξουσίας εντός των οποίων διατυπώνονται είναι μια πολύ βολική τακτική νεοφιλελέδων που κάνουν ότι δεν βλέπουν χρώμα, φυλή και φύλο. Κάθε γενίκευση, ακόμα και όταν φαντάζει εμπειρικά αληθής, θα πρέπει πάντα να εξετάζεται αν είναι απλά μια προσπάθεια διατήρησης του status quo ή, αντιθέτως, μια προσπάθεια να ανατραπούν οι υπάρχουσες δυναμικές εξουσίας.0People Reached33EngagementsBoost Post