We Read this Article So That You Don’t Have to: «Ο άντρας που χτυπάει μια γυναίκα είναι απλά ένας φλώρος»

Tο άρθρο αυτό είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο ο κυρίαρχος λόγος περί έμφυλης βίας ακόμα και όταν έχει καλές προθέσεις καταλήγει απλά να διαιωνίσει επικίνδυνες και μισογυνικές ιδέες περί τοξικής αρρενωπότητας. Ο συγγραφέας ξεκινάει συντάσσοντας τον εαυτό του με τους καλούς -έχει κόρες άρα είναι εξ ορισμού εναντίον της έμφυλης βίας, ξεχνώντας ότι για χιλιάδες χρόνια το να έχεις κόρες, μάνα, αδελφές, δεν εμπόδιζε τους άντρες να σηκώνουν το χέρι τους ενάντια στη γυναίκα τους κι τις άλλες γυναίκες στη ζωή τους.

Ο συντάκτης στηρίζει την κοσμοθεωρία του ότι είναι στο “DNA του ανθρώπου να χτυπάει”. Περιγράφει με σαφή θαυμασμό πώς ο πατέρας του ήταν κι αυτός από τους καλούς, αυτούς που αντιστάθηκαν στο πειρασμό να χτυπήσει τους γιους του παρόλο που είχε -όπως θεωρεί ο ίδιος- «αφορμές» όπως πχ ότι γυρνούσαν τραυματισμένοι ή ότι ένας από αυτούς είχε σφηνώσει το κεφάλι του στα κάγκελα. Φυσικά το να χτυπήσεις το παιδί σου επειδή είναι άτακτο ή απρόσεκτο ή ιδιαιτέρως ζωηρό δεν είναι κάτι που υπάρχει στο DNA και στη φύση, είναι απλά μια ανθρώπινη μέθοδος διαπαιδαγώγησης, ιδιαιτέρως αναποτελεσματική.

Το άρθρο γίνεται ακόμα χειρότερο όταν ο συγγραφέας παρουσιάζει ως ένδειξη ανδρισμού το να ΜΗΝ χτυπάς την γυναίκα σου με τρόπο όμως που αναπαράγει μισογυνικά στερεότυπα. Όπως το θέτει «Πολλές φορές οι γυναίκες σε φέρνουν στο σημείο, με τη λεκτική βία, να ανταποδώσεις το… χτύπημά τους. Σε φτάνουν στο αμήν, που λένε. Και εκείνη την ώρα είναι που πρέπει να αποδείξεις ότι είσαι άντρας». Ο συγγραφέας δηλαδή όχι μόνο δέχεται τον μισογυνικό μύθο ότι οι γυναίκες είναι τόσο εκνευριστικές που σε προκαλούν να τις χτυπήσεις αλλά θεωρεί ότι το να μην της χτυπήσεις είναι μια ένδειξη ανδρισμού, ένα τεστ που πρέπει να περάσεις γιατί το να είσαι άντρας με τα όλα σου παραμένει το ζητούμενο, απλά αναπλαισιώνεται με τρόπο που το να είσαι άντρας προϋποθέτει αυτοσυγκράτηση. Ξέρετε, όπως τους άντρακλες σε κάτι ταινίες δράσης που τους βασανίζουν κι αυτοί παραμένουν σιωπηλοί.

Ο συντάκτης κλείνει αυτό το τραγελαφικό άρθρο επικυρώνοντας την σύνδεση της αρρενωπότητας με τη βία.
«Ξύλο οι άντρες παίζουμε μόνο μεταξύ μας. Άντρας με άντρα. Κι αν σας πουν ότι η βία μεταξύ αντρών είναι επίσης καταδικαστέα, πείτε ότι από τότε που οι άντρες σταμάτησαν να παίζουν ξύλο, χάθηκε η μπέσα.».
Φυσικά μια κοινωνική κατασκευή της αρρενωπότητας ως βίαιης δεν είναι με κανένα τρόπο δυνατό να αφήσει τις γυναίκες απ έξω. Μαθαίνοντας ότι η έκφραση του θυμού με βία είναι αποδεκτή, οι άντρες απλά όταν έρθει η ώρα θα την ασκήσουν προς το μέρος που έχει κατασκευαστεί ως το κατεξοχήν αδύναμο, το μέρος που δεν έχει μάθει ούτε να επιτίθεται ούτε να αμύνεται γιατί ως γυναίκα έχει μάθει απλά ότι η βία είναι ανδρικό προνόμιο, δεν έχει εξασκήσει ποτέ το αντρικό αυτό σπορ.

Thanks for nothing λοιπόν προς όσους εξακολουθούν να πωρώνονται με πατριαρχικές απεικονίσεις ανδρισμού που πρέπει να ξεφορτωθούμε από τη ρίζα, και όχι απλά να μετριάσουμε. Όχι, η βία δεν είναι στο DNA του ανθρώπου και δή του άντρα, Όχι, οι γυναίκες δεν είναι τόσο εκνευριστικές που κάνουν το κεφάλι σου να βουίζει (καμία γυναίκα δεν παραπονιέται στις φίλες της ότι «θολώνει» όταν ό άντρας της αφήνει τις άπλυτες κάλτσες του στο πάτωμα, ούτε αυτές σπεύδουν να συμφωνήσουν λέγοντας της όμως ότι η βία δεν είναι λύση και θα έπρεπε να είχε γυρίσει την πλάτη της να φύγει αντί να τον χτυπήσει στο κεφάλι με την κατσαρόλα). Όχι, η βία δεν κάτι που έχει σχέση με τον «ανδρισμό», την «φλωριά», την «μπέσα» κι άλλες τέτοιες γελοίες πατριαρχικές κατασκευές. Είναι κάτι που κατασκευάζεται ως αντρικό χαρακτηριστικό και συνδέεται με «αντρικούς ρόλους», το ρόλο του στρατιώτη, του αστυνομικού, του μπράβου.
Η ιδέα του «πραγματικού άντρα» όπως και αυτή του «φλώρου» θα πρέπει να πεθάνουν οριστικά αν θέλουμε να λύσουμε οριστικά το πρόβλημα της πατριαρχικής βίας.

~Hürrfem Sultan

Έχουμε ακούσει κι έχουμε ακούσει αντιφεμινιστικά επιχειρήματα αλλά αυτό με τον κρίνο πρώτη φορά το ακούμε. Τι εννοεί άραγε ο αντιφεμινιστής ποιητής? Ότι χωρίς πατριαρχία δε θα κάναμε σεξ? Ότι ο φεμινισμός απαγορεύει το σεξ με τους άντρες? Ή ίσως ότι το γεγονός ότι οι μανάδες μας έκαναν σεξ σημαίνει ότι δεν αξίζουν ίσα δικαιώματα?

Επίσης τι εννοεί όταν λέει πως είναι κι αυτός κατά της βίας εναντίον των γυναικών ΑΛΛΑ οι φεμινίστριες προσπαθούν να κάνουν αυτό για το οποίο κατηγορούν τους άντρες? Μήπως οι φεμινίστριες προσπαθούν να ασκήσουν βία κατά των αντρών? Ή μήπως το «θάνατος στην πατριαρχία το παρερμηνεύει ως «θάνατος στους άντρες» λες κι αυτοί δεν μπορούν να ζουν και να αναπνέουν εκτός πατριαρχίας.

Καιρό βλέπουμε αυτό το meme να επανέρχεται σε φεμινιστικές σελίδες, από αντιφεμινιστές που προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα πρότυπα ομορφιάς δεν βαραίνουν μόνο τις γυναίκες και γι αυτό δεν έχουμε δικαίωμα να εξεγειρόμαστε εναντίον τους. Φυσικά όπως κάθε φορά οι αντιφεμινιστές δε θέλουν απλά να μας πείσουν ότι δεν τίθεται θέμα αλλά και ότι για τους άντρες το ζήτημα είναι σοβαρότερο. Αφού όμως αυτοί δεν παραπονιούνται γιατί να παραπονιόμαστε εμείς? Ας το βουλώσουμε όπως αυτοί που υποφέρουν σιωπηλά και κάνουν την καρδιά τους πέτρα ως σωστοί άντρες. Ας μιλήσουμε λοιπόν για τα πρότυπα ομορφιάς των αντρών και γιατί ο He-Man δεν αποτελεί το ίδιο σύμβολο καταπίεσης με την Barbie.

Πρώτον ο He-Man είναι ένας υπερ-ήρωας και ως τέτοιος είναι αναμενόμενο η μυϊκή του δύναμη να υπερτονίζεται. Η Barbie εκπροσωπεί μια καθημερινή γυναίκα –τη Barbie δασκάλα, τη Barbie νοσοκόμα, τη Barbie σύζυγο και μητέρα. Αυτό μας δίνει ένα σημάδι για το πώς λειτουργούν τα πρότυπα ομορφιάς για τα δύο φύλα γενικότερα. Οι γυναίκες απαιτείται να είναι όμορφες και αδύνατες Ο,ΤΙ ρόλο και να έχουν στη ζωή. Η μη εμφανίσιμη γυναίκα γενικά ενοχλεί. Κι ενώ υπάρχουν πρότυπα ομορφιάς και για τους άντρες, η κοινωνία δεν τους λέει ότι το να είναι όμορφοι είναι το πιο σημαντικό τους καθήκον. Η κοινωνία τους λέει ότι το να είναι αστείοι, έξυπνοι, πλούσιοι, πετυχημένοι, γοητευτικοί, ενδιαφέροντες είναι εξίσου σημαντικά και θα τους επιβραβεύσει και γι αυτά με γυναικείο θαυμασμό και κατακτήσεις.

Για να έχουμε μία πραγματική εικόνα του μηνύματος που δίνει στα δύο φύλα η κοινωνία σχετικά με τη σημασία της εμφάνισης, αρκεί να στραφούμε στον χώρο της show-business, του κατεξοχήν χώρου που παράγει και διαδίδει πρότυπα θηλυκότητας και αρρενωπότητας. Οι άντρες μπορούν να κοιτάξουν τον κόσμο του Hollywood χωρίς να δυσκολευτούν τόσο να βρουν κάποιον να ταυτιστούν. Οι άντρες εκπροσωπούνται στο Hollywood ανεξαρτήτως εμφάνισης, βάρους και ηλικίας (αν και υπάρχουν αποκλεισμοί όσον αφορά τη φυλή, την σεξουαλικότητα, την αναπηρία). Μπορεί το πρότυπο του γυναικοκατακτητή να είναι συνήθως (αλλά όχι πάντα) ένας εμφανίσιμος άντρας, υπάρχει όμως ποικιλία στα είδη των ηρώων και πρωταγωνιστών με τρόπο που οι άντρες αντιλαμβάνονται ως πλήρως αποδεκτό να έχουν κοιλιά, ρυτίδες, λευκές τρίχες.

Ας σκεφτούμε πρόσφατες ταινίες όπως το Blade Runner, to Thor, το Death of Stalin. Από την επιστημονική φαντασία και τη δράση ως την κωμωδία οι άντρες ακόμα κι αν δεν είναι ο Chris Hemsworth ή ο Ryan Gosling μπορούν να μοιάζουν στον Tom Hiddleston, τον Harrison Ford, τον Antony Hopkins, τον Steve Buscemi. Αντιθέτως, υπάρχει ΜΟΝΟ ένας σωστός τρόπος για να είσαι γυναίκα κι αυτός είναι : νέα, όμορφη και αδύνατη. ΟΛΕΣ οι γυναίκες στις παραπάνω ταινίες αλλά και στην συντριπτική πλειοψηφία των ταινιών είναι όμορφες με την συμβατική έννοια. Στον κόσμο του Blade Runner φαντάζει αδιανόητο να μπει κάποιος στον κόπο να φτιάξει θηλυκή ρέπλικα χωρίς να είναι αφάνταστα εμφανίσιμη και σέξι, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν ισχύει για τις αρσενικές ρέπλικες οι οποίες αντιπροσωπεύονταν από άντρες ηλικιωμένους και όχι παραδοσιακά εμφανίσιμους.

Στο Hollywood, οι γυναίκες που δεν συμμορφώνονται στα πρότυπα ομορφιάς είτε απλά δεν υπάρχουν,είτε παίζουν αυτόν ακριβώς τον ρόλο: της άσχημης –όπως πχ στην περίπτωση της Amy του Big Bang Theory που όλος της ο ρόλος περιστρέφεται ακριβώς γύρω από το πόσο μη σεξουαλικά ποθητή είναι. Σε αντίθεση φυσικά με τους συμπρωταγωνιστές της που, αν και δεν πληρούν τα κριτήρια της αντρικής ομορφιάς, επιβραβεύονται πάντα με γυναίκες που θεωρούνται πολύ πιο εμφανίσιμες από τους ίδιους επειδή αυτοί είναι αστείοι, έξυπνοι και γλυκούληδες. Ας προσθέσουμε πως οι γυναίκες ηθοποιοί έχουν συνήθως ημερομηνία λήξης γύρω στα 40 και μετά εξαφανίζονται από τη σκηνή υπό μυστηριώδεις συνθήκες -ή απλά παίζουν τις μητέρες των νεαρών πρωταγωνιστριών.

Συνοψίζοντας λοιπόν: οι γυναίκες θα πρέπει να είναι όμορφες ακόμα και για να παίξουν τις κομπάρσες. Και στην πραγματική ζωή όμως απαιτούμε να είναι όμορφες ακόμα και για τους ρόλους της σερβιτόρας, της πωλήτριας ή της απλής περαστικής στο δρόμο. Οι άντρες αν δεν είναι συμβατικά εμφανίσιμοι έχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές στη ζωή τους για να μην τους κάνει η κοινωνία να νιώσουν ως άχρηστη σπατάλη οξυγόνου. Γι αυτό λοιπόν δε θα πρέπει να συγκρίνουμε τα πρότυπα αντρικής και γυναικείας ομορφιάς αλλά μάλλον το πόσο σημαντική θεωρείται η συμμόρφωση με αυτά για το κάθε φύλο.